Mensen houden van lijstjes, van grafiekjes ook, eigenlijk van zowat alles dat ook maar neigt naar een min of meer statistische analyse, want dan kunnen we weer een naam geven, stempels zetten, etiketten kleven en in hokjes steken. Dat is daarom niet eens discriminerend, denigrerend of stigmatiserend bedoeld, het is voor velen gewoon leuk om te doen. We betrappen ons er zelf toch ook vaak op? Als je jezelf voorstelt, dan deel je je al graag in een bepaalde categorie in, denk maar aan voetbalfanaten en voetbalhaters, met daar tussenin de voetballiefhebbers die enkel naar de Rode Duivels kijken… als ze winnen. Ook de spellenwereld is doorspekt met aardig wat rivaliteit tussen eurogamers en ameritrashers, strategie en tactiek, willekeur en planning, abstract en thematiek en ga zo maar door.

Data is big business, dat weten we ondertussen allemaal wel. Sinds Cambridge Analytica weten we bovendien ook dat big data en big business het slechtste in de mens losmaken. Op het internet wemelt het logischerwijs van de kleine bedrijfjes die data verzamelen. Quantic Foundry is zo eentje, dat gelukkig haar bedoeling niet onder stoelen of banken steekt. Zij verzamelen data, in het bijzonder spelersprofielen, zowel van videospellen als bordspellen. Uiteraard verkopen ze die (aan spelontwikkelaars), ze moeten toch ergens hun boterham mee verdienen. Op het eerste zicht willen ze vooral een beeld krijgen van wat er allemaal reilt en zeilt, welke spelersprofielen nu in meerdere of mindere mate aanwezig zijn. Hebben de eurogamers nu echt de bovenhand of kunnen ze nog steeds niet tegen dat immense leger ameritrashers van over de oceaan op?

En zo ben ik gelijk bij mijn startpunt: lijstjes, grafiekjes en wat statistische analyses om jezelf weer in een hokje te wringen. Ik vond de link op Bordspelmania, waar menig speler meteen zijn spelersprofiel deelde. Eigenlijk was dat interessant om zien, zo interessant (vond ik) dat ik geheel uit nieuwsgierigheid toch ook eens ging kijken. De vragenlijst vind je hier (bij take the survey). GDPR-gewijs voel ik me verplicht te zeggen dat er wel hier en daar een cookie zal verschijnen (hoewel ik er geen melding van kreeg) en ja, je krijgt de kans om een profiel aan te maken (alsof ik dat zou willen) of de resultaten naar je emailadres te laten sturen (kassa, kassa, denken ze dan). Ook kan je je Boardgamegeek profiel ingeven (voor zogezegd een meer accurate analyse), wat ik wel gedaan heb (kan mij het schelen dat ze weten welke spellen ik heb). Maar goed, dat moet ieder maar voor zich beslissen.

Maar wat is dat spelersprofiel eigenlijk? Aan de hand van je antwoorden maken ze een grafiekje met jouw score op 4 grote domeinen met 4 bijhorende subdomeinen. De 4 grote domeinen zijn conflict, strategie, sociaal plezier en immersie (conflict, strategy, social fun, immersion), de 4 subdomeinen zijn respectievelijk sociale manipulatie, ontdekking, samenwerken en esthetiek (social manipulation, discovery, cooperation, aesthetics). Op de website staat in meer of mindere mate uitleg bij elk domein en een paar typische spellen (al zijn ze voor Europeanen niet allemaal heel typisch).

Ik geef het toe, ik heb jullie lang genoeg in spanning laten wachten. Zo ziet het er bij mij uit:

Immersion & Aesthetics

Wat meteen opvalt is natuurlijk de immens lage score op esthetiek. Volgens Quantic Foundry geef ik bitter weinig om hoog-kwalitatieve spelonderdelen en val ik echt niet voor een verbluffend grafisch ontwerp. Het tactiele, de uitstraling en vormgeving, miniatuurtjes (of niet)… eigenlijk maal ik er niet om, want (zo zeggen ze) focus ik op het spelverloop en de mechanismen. En daar kan ik me ook wel in vinden. Niet voor niks lach ik soms met de categorie “mottig, maar goed” en heb ik me nog nooit gestoord aan het rudimentaire design van een 18xx. Maar ik kan het wel appreciëren hoor, mijn Lord of the Rings spellen zijn allemaal pareltjes, al is het daar toch weer het spelmechanisme en de sfeerschepping die het hem doet.

Die sfeerschepping brengt me immers bij het bijhorende domein, immersie. Immersie, voor velen een niet al te alledaags woord, betekent dat je ondergedompeld wordt in het spel, dat je meegezogen wordt in het verhaal, dat je je helemaal kan laten gaan in het thema. Voor roleplayers (RPG’ers) is dit cruciaal, voor LCG’ers ook. Zeker bij de typische pencil & paper RPG’s is het duidelijk dat esthetiek en immersie niet noodzakelijk hand in hand gaan. Je kan geen zier geven om uitzicht, maar wel volledig opgaan in het verhaal.

Social Fun & Cooperation

Het tweede dat opvalt, is dat ik zogezegd niet veel geef om sociaal plezier (of vermaak, zoals je het wil noemen). Neen, dat wil niet zeggen dat het me niet kan schelen dat iemand anders zich niet amuseert (dat zou niet echt goed zijn voor een spellenvereniging), wel dat een spel voor mij echt niets grappigs, hilarisch of leuk moet hebben. Partyspellen zien niet aan mij besteedt, want spelen is bittere ernst, zo zou je het kunnen zien. Dus als je nog eens raar naar een tafel kijkt waar je spelers in alle ernst gewoon kan horen denken (tijdens Food Chain Magnate bijvoorbeeld), dan hoef je echt niet te denken dat die zich niet amuseren, masochisten amuseren zich op hun eigen manier (nietwaar, David).

Dat samenwerken dan wel weer hoog scoort, was ook voor mij een verrassing. Ok, mijn verzameling Lord of the Rings is dan wel coöperatief en ik heb nog wel enkele andere coöperatieve spellen, maar Quantic Foundry kwam met een veel duidelijkere en betere verklaring: coöperatief wil ook zeggen dat je geniet van samenwerken met spelers tegen andere spelers, zoals allianties sluiten en samenwerken tijdens een spelletje. En laat dat nu net zijn wat menig 18xx, 4x en wargame voor mij nu net zo goed maakt.

Strategy & Discovery

Over strategie kan je boeken schrijven, dat ga ik dus niet doen. De website omschrijft het als een intellectuele uitdaging, met aardig wat denkwerk, moeilijke beslissingen en lange-termijnplanning, waar geluk en willekeur geminimaliseerd worden. Ook in elkaar klikkende spelmechanismen staan op het lijstje, samen met een langere spelduur om de strategie optimaal te kunnen ontwikkelen.

En net dat laatste verklaart waarom ik toch niet denderend hoog scoor op strategie. Voor mij mag het inderdaad allemaal wat steviger, maar het temperen van de willekeur van kaarten trekken en het inschatten van een dobbelsteenworp, charmeren me uitermate. Ook die langere spelduur hoeft voor mij niet per se. Een spel mag alle tijd nemen, meerdere uren, maar als puntje bij paaltje komt, doe ik toch steeds wat ik het liefste doe: racen!

Zo kort ik wou zijn (nee, het is niet helemaal gelukt), nog korter kan ik zijn over het ontdekken. De website omschrijft het als een brede interesse voor nieuwe spellen, nieuwe regels en nieuwe spelmechanismen. Cult of the new dus, maar dan in een wetenschappelijke terminologie. Wat ik wel flatterend vind is dat ze ook de tijd om alle strategieën en mechanismen te ontdekken eraan toevoegen, iets nieuws durven proberen met andere woorden, en niet elke keer dezelfde strategie volgen. En net dat is een beetje mijn collectie: een verzameling bekende en minder bekende pareltjes, waar ik telkens weer iets nieuws ga proberen.

Conflict & Social Manipulation

Hoeft het nog gezegd? Al geef ik toe dat ik er ook zelf van verschoot hoe hard ik een wargamer ben. Gezien de percentages percentielen zijn (ik scoor 92% op conflict, dat wil dus zeggen dat ik hoger scoor op conflict dan 92% van alle spelers, ofwel dat er maar 8% spelers nog fanatieker zijn dan ik). Conflict is dus duidelijk wat ik zoek in een spelletje. Dat mag direct en of indirect, dat mag met twee of met meerdere, maar laat mij alsjeblief niet in een hoekje zitten krabben. Multiplayer solitaire, nee bedankt! Dat is tenminste duidelijk.

En wat die manipulatie betreft, bieden is een andere rode draad doorheen mijn collectie. De ander inschatten, een beetje bluffen en een beetje provoceren. Dat is voor mij sociaal plezier!

---

Ik wil niemand dwingen, maar als je ook jouw profiel laat analyseren, bewaar je grafiekje dan als figuur (kan handig via de menu-knop op de figuur) en stuur ze door. Dan stellen we onze leden voor op onze website, niet met een foto, maar met hun profiel. Lekker hokjesdenken.